Festiwale jazzowe i wydarzenia w roku 2016

Podobno w Polsce istnieje już 140 festiwali jazzowych.

Spośród tych zorganizowanych w 2016 roku warto wspomnieć m.in. gdański „Jazz Jantar”, który gościł Terrence’a Blancharda i Jazona Morana oraz gliwicki Palm Jazz Festival, na którym wystąpił Stanley Clarke. W klubie Mózg („delegatura” klubu Mózg z Bydgoszczy) grali m. in. brytyjski kontrabasista Barry Guy z pianistą Marcinem Maseckim. W ramach poznańskiego festiwalu „Era Jazzu – Aquanet” wystąpili China Moses i James „Blood” Ulmer. Niezwykły festiwal „Wschód Piękna” zorganizował w skansenie Dorotowo koło Olsztynka Grzech Piotrowski, z udziałem jego World Orchestra złożonej z muzyków o różnych orientacjach muzycznych, pochodzących z Europy, Azji, Afryki i obu Ameryk. W 22. Festiwalu „Jazz na Starówce” w Warszawie uczestniczyła grupa The New York Jazz Masters (Greg Osby, Mark Soskin, Rory Stuart, Matt Penman, Greg Hutchinson).

25-lecie obchodziły Warsaw Summer Jazz Days. Dino Saluzzi z Argentyny oraz VijayIyer & Wadada Leo Smith ze Stanów Zjednoczonych zagrali na „Bielskiej Jesieni Jazzowej”. Po raz 15. odbył się Podlasie Jazz Festival w Białej Podlaskiej.

Podczas 13. Jazztopadu miały miejsce prawykonania zamówionych przez festiwal utworów: Wind Jazona Morana, The Unfolding Wayne Shortera i Płaczemy Marcina Maseckiego. W ciągu 11 dni festiwalu wystąpiło ponad 100 artystów z 14 krajów. Jazztopad gościł po raz pierwszy (we Wrocławiu i w Polsce) legendarnego trębacza z RPA – Hugha Masekelę. Reprezentacja festiwalu Jazztopad (Trio Marcina Wasilewskiego, Obara International Quintet, Piotr Damasiewicz Quintet) odwiedziła USA; pod tym szyldem nasi muzycy zagrali w New Haven, Nowym Jorku i Waszyngtonie.

Ponadto powstały dwa nowe festiwale: „Jazz Wolności” w Sopocie oraz „Szczecin Jazz”. Gwiazdami tego ostatniego byli Amerykanie Deborah Brown, Kevin Mahogany i Billy Harper, dobry duch szczecińskiego jazzu.

Obserwujemy proces starzenia się sceny tradycyjnej. Stale jednak działają wierni wielbiciele gatunku, którzy podsycają ten ogień – na festiwalach w Iławie (OJM), Rybniku, Czchowie, Częstochowie i na wielu mniejszych festiwalach w całej Polsce. O tym, że istnieje zapotrzebowanie na jazz tradycyjny świadczy fakt, że różne festiwale jazzu nowoczesnego włączają do swego programu tzw. parady nowoorleańskie – tak jest m. in. w Krakowie i Sopocie. Traditional and Swing Jam Sessions odbywały się co tydzień w krakowskim Harris Piano Jazz Bar. Jazz tradycyjny gościł w każdą niedzielę w warszawskiej Harendzie, a w każdy czwartek – w Śląskim Jazz Clubie. Co więcej, w programach kierowanego przez Tomasza Stańkę festiwalu „Bielska Jesień Jazzowa” akordem końcowym jest zwykle koncert jazzu tradycyjnego. Powołany do życia w 1965 roku festiwal „Old Jazz Meeting” (OJM), połączony z konkursem o nagrodę „Złotej Tarki”, przeżywał potem różne wzloty i upadki (z 8-letnią przerwą w latach 1990 - 1997), lecz niewątpliwie odegrywa główną rolę w lansowaniu uroków traditionalu

Powszechnie uważa się, że największymi ośrodkami jazzowymi w Polsce są Warszawa, Wrocław, Kraków oraz Trójmiasto, a trochę zapomina się o Górnym Śląsku, który stał się istnym „zagłębiem festiwalowym”. Oto lista górnośląskich festiwali (zapewne niepełna): w Gliwicach – „Palm Jazz Festival”, „Filharmonia” i „Jazz w Ruinach”, w Katowicach – Konkurs Improwizacji Jazzowej, „Jazz i okolice” i „Rawa Blues”, w Rybniku - Silesian Jazz Meeting i Międzynarodowy Festiwal Jazzu Tradycyjnego, w Zabrzu – „zJAZZd Festiwal”, w Żorach – „Easy Jazz” i „Voicingers”.

Wydarzenia

Sylwetka Jana Ptaszyna Wróblewskiego na kaliskim neonieRok 2016 nazwano rokiem Jana Ptaszyna Wróblewskiego: z okazji swych 80. urodzin „Ptaszyn” i jego zespół podróżowali z koncertami po całej Polsce, przyjmowani wszędzie z entuzjazmem. Szczególnie uhonorowało go rodzinne miasto Kalisz (m. in. na kamienicy w której mieszkał, umieszczono neonową sylwetkę Wróblewskiego).

Dyrektorem artystycznym Sopot Jazz Festival został amerykański saksofonista altowy Greg Osby (zastąpił na tym stanowisku Adama Pierończyka).

Wydarzeniem był koncert 16 maja z cyklu „Dobry Wieczór Jazz!” (opiekunem cyklu jest Krzysztof Herdzin) w Teatrze Muzycznym „Roma” w Warszawie pod hasłem „Piano.PL”. Obok Doroty i Henryka Miśkiewiczów wzięło w nim udział 12 pianistów oraz Grzegorz Turnau i Atom String Quartet. Z nagrań tego koncertu powstała płyta pod tym samym tytułem. „Roma” gościła także Charlesa Lloyda (saksofon tenorowy) ze Stanów Zjednoczonych, który wystąpił tam wraz z Triem Marcina Wasilewskiego.

Odbył się Zjazd Polskiego Stowarzyszenia Jazzowego. Prezesem wybrano kontrabasistę Piotra Rodowicza (w miejsce długoletniego prezesa Krzysztofa Sadowskiego).

Jan Byrczek, współzałożyciel Polskiej Federacji Jazzowej (później Polskiego Stowarzyszenia Jazzowego), Międzynarodowej Federacji Jazzowej, twórca periodyku „Jazz Forum” i pierwszy jego naczelny redaktor, został uhonorowany nagrodą Grand Prix Melomani.

W Narodowym Forum Muzyki we Wrocławiu odbyła się Europejska Konferencja Jazzowa zwołana przez Europe Jazz Network, międzynarodową organizację, zrzeszającą organizatorów festiwali. Wiceprezydentem EJN jest Piotr Turkiewicz, dyrektor wrocławskiego festiwalu Jazztopad.

W siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach odbyła się premiera symfonii Lech, Czech i Rus Grzecha Piotrowskiego. Obok kompozytora (na saksofonie tenorowym) i NOSPR wystąpiła założona przez Piotrowskiego World Orchestra oraz Narodowa Orkiestra Instrumentów Ludowych z Kijowa i dwa chóry.

Podczas Rawa Blues Festival w Katowicach słynny bluesman amerykański Keb’ Mo’ wystąpił z NOSPR, którą dyrygował Krzesimir Dębski. NOSPR, Kwartet Kenny’ego Garretta z USA i wielu innych artystów brało udział w widowisku Radzimira Dębskiego Jimek+ w ramach festiwalu „Solidarity of Arts”.

W schronisku na Kalatówkach odbył się 20. Jazz Camping.

W Operze Krakowskiej miała miejsce premiera dwuczęściowego baletu Dwie historie jeden taniec z muzyką jazzową, do pierwszej części skomponowaną przez Piotra Orzechowskiego (fortepian), do drugiej – przez Krzysztofa Ścierańskiego (gitara basowa, gitara elektryczna), w choreografii Jacka Tyskiego.

W Studio Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego Orzechowski wraz z Polską Orkiestrą Radiową wykonał Koncert fortepianowy Henryka Warsa.

Wokalistka Ida Zalewska reprezentowała Polskę w koncercie pod szyldem Best of V 4 Swing z okazji 25-lecia powołania Grupy Wyszechradzkiej.

Do rzędu wydarzeń zaliczam występy Leszka Możdżera w aresztach śledczych i więzieniach. Aby ułatwić organizację takich koncertów Możdżer kupił i przekazał władzom więziennym 7 pianin. Solo bądź w kwartecie grał „za kratami” swe opracowania muzyki Chopina, Bacha, Lutosławskiego, Piazzolli i Komedy.

Krzysztof Komeda nadal inspiruje polskich jazzmanów. Trębacz Maciej Fortuna i pianista Krzysztof Dys nagrali materiał pt. Komeda Variations – swobodne impresje na temat kompozycji Komedy. Józef Eliasz wraz z Eliasz Big Bandem przygotował koncert pt. Po katastrofie z muzyką Komedy; towarzyszyła im Capella Bydgostiensis. Statuetkę Komedera zdobył w trakcie XXII Komeda Jazz Festival w Słupsku Tomasz Lach, syn Zofii Komedowej, malarz, fotografik publicysta i poeta. W programie Singer Jazz Festival w Warszawie znalazł się musical Komedy Wygnanie z raju, zaprezentowany publiczności po raz drugi w historii (pierwsze premierowe wykonanie miało miejsce w… 1969 roku). Grał The Leszek Żądło European Art Ensemble.

W 70. rocznicą urodzin Zbigniewa Seiferta wydano dwie pozycje nutowe, związane z jego twórczością. Nakładem Akademii Muzycznej w Bydgoszczy ukazał się zeszyt pt. Quo vadis, zawierający partie solowe Seiferta, spisane przez Michała Afanasjewa, oraz zeszyt pt. The music of Zbigniew Seifert – 18 jego utworów w transkrypcji Mateusza Smoczyńskiego (wydawcą jest Fundacja im. Zbigniewa Seiferta).

Z datą druku 2015 pojawiła się na rynku książka Bogusława Klimsy pt. Jazz we Wrocławiu 1945 – 2000. Berbardinum wydało album fotografii Andrzeja Tyszki Twarze muzyki. Fotografie 1982 – 2015.

Ponadto wydawnictwo Rebis opublikowało powieść Antonia Munoza Moliny Zima w Lizbonie, w której ważnym komponentem akcji jest jazz.

Krystian Brodacki
2017-04-24

Kategorie

Jazz taniec