Muzyka tradycyjna w filmach, telewizji i internecie (2016)
18 kwietnia 2016 roku w Mazowieckim Instytucie Kultury, w ramach festiwalu „Wszystkie Mazurki Świata”, odbyła się wzruszająca premiera filmu w reżyserii Jagny Knittel o jednym z najwybitniejszych „ostatnich” wiejskich skrzypków – Janie Gacy z Przystałowic Małych (Radomszczyzna).
Dokument nosi znamienny i wiele mówiący tytuł – Uniwersytet Jana Gacy. Radomski skrzypek miał bowiem rzadką wśród artystów umiejętność klarownego i zdecydowanego przekazywania swojej muzycznej wiedzy i umiejętności wykonawczych. Był niezwykłym pedagogiem, który zdołał wykształcić liczne grono kontynuatorów jego stylu gry.
Z inicjatywy Andrzeja Kosowskiego, dyrektora Instytutu Muzyki i Tańca, powstał także cykl krótkometrażowych filmów edukacyjnych Instrumenty z duszą. Premiera pierwszego odcinka pt. Dudy podhalańskie (z udziałem Jana Karpiela-Bułecki, w realizacji Macieja Stasińskiego) odbyła się 23 kwietnia podczas Targowiska Instrumentów w Warszawie. Kolejne odcinki powstawały w związku z wydarzeniami tradycyjnego roku kalendarzowego: Kozioł czarny, kozioł biały (z udziałem Jana S. Prządki, w realizacji Piotra Baczewskiego), Trombity beskidzkie (z udziałem Łukasza i Pawła Golców oraz Tadeusza Ruckiego, w realiz. M. Stasińskiego), Złóbcoki (z udziałem Krzysztofa Trebuni-Tutki, w realiz. M. Stasińskiego), Ligawki (z udziałem Stanisława Jałochy i Piotra Dorosza, w realiz. P. Baczewskiego) oraz Heligonka (z udziałem Czesława i Kamila Pawlusów, w realiz. M. Stasińskiego).
W 2016 roku w Programie 2 TVP pojawił się nowy program, zatytułowany „Dzika Muzyka”, w całości poświęcony muzycznym tradycjom in crudo w Polsce oraz ich ożywianiu.
Bardzo ważnym cyklem koncertowym, prowadzonym przez Program 2 Polskiego Radia w Studiu im. Władysława Szpilmana, który prezentuje najciekawszych artystów folkowych i ludowych „mistrzów”i „uczniów”, zarówno polskich, jak i zagranicznych, jest „Muzyczna Scena Tradycji”.
Warto wspomnieć również o czasopismach i stronach internetowych, które w pełni poświęcone są problematyce etnomuzykologicznej, a także krytyce i publicystyce muzycznej ukierunkowanej na scenę muzyki ludowej i folkowej (w Polsce i zagranicą). W kwietniu 2016 roku ukazał się pierwszy numer „Etnomuzykologii Polskiej” – rocznika redagowanego przez Stowarzyszenie Polskie Seminarium Etnomuzykologiczne, zaś z początkiem Adwentu Ewelina Grygier (ISPAN) rozpoczęła prowadzenie blogu o muzycznych tradycjachw Polsce: http://blog.tradycjemuzyczne.akademiakolberga.pl.
Portal o instrumentach, prowadzony z ramienia Instytutu Muzyki i Tańca przez Agatę Mierzejewską, został rozszerzony o kolejną arcyciekawą kolekcję pochodzącą z Muzeum Miejskiego w Żywcu: http://ludowe.instrumenty.edu.pl.
Wieloletnia tradycja „Pisma Folkowego” (do 2015 roku pod nazwą „Gadki z Chatki”) i niezwykle staranne pod względem doboru tematyki i treści prowadzenie czasopisma przez redaktor naczelną Agatę Kusto daje asumpt do uznania go obecnie za najważniejsze, wydawane w Polsce, publicystyczne (a często z aspiracjami naukowymi) źródło wiedzy na temat zjawisk dziejących się wokół muzyki tradycyjnej i folku (czy też World Music).
Weronika Grozdew-Kołacińska
2017-05-29