Wybrane badania opinii społecznej w 2013 roku dotyczące muzyki

Autor:

Aleksandra Jagiełło-Skupińska

Centrum Badania Opinii Społecznej dla Instytutu Muzyki i Tańca

Badanie na temat częstości słuchania muzyki poważnej, styczeń 2014 (opracowała Aleksandra Jagiełło-Skupińska)

Na początku 2014 roku Instytut Muzyki i Tańca zlecił przeprowadzenie badań ilościowych na temat słuchania przez Polaków muzyki poważnej w 2013 roku (po raz pierwszy tego rodzaju badania zostały zrealizowane w grudniu 2012 roku). Z przytoczonych wyników wyłania się obraz nieco bardziej pozytywny niż w poprzedzającym je roku.

W 2013 roku 82,6% dorosłych Polaków nie było ani razu na koncercie muzyki poważnej (w 2012 roku ten odsetek wynosił 86,7%), 7,7% słuchało muzyki poważnej na żywo tylko raz (w 2012 roku – 6,4%), 7,8% – kilka razy (w roku poprzedzającym – 5,3%), a 1,9% – wiele razy.

Z przeprowadzonych badań wynika, że, podobnie jak w roku 2012, znacznie więcej osób słucha muzyki poważnej w zaciszu domowym. 18% Polaków słuchało w 2013 roku muzyki poważnej za pośrednictwem radia, telewizji, internetu lub płyty wiele razy (w 2012 roku – 10,5%); 35,8% – kilka razy (w 2012 roku – 29,4%); a 5,5% – raz. Z kolei 40,7% ankietowanych zadeklarowało, że w ubiegłym roku w ogóle nie słuchało tego rodzaju muzyki ( w roku 2012 było to aż 54,2%).

Badania wykazały dużą zależność częstości słuchania muzyki poważnej od wykształcenia –  89% respondentów z wykształceniem podstawowym i 90% z wykształceniem zasadniczym zawodowym nie chodzi na koncerty muzyki poważnej, a 51% respondentów z wykształceniem podstawowym i 52% z wykształceniem zasadniczym zawodowym nigdy nie słucha jej w domu. Z kolei wśród  absolwentów szkół wyższych odsetek nieuczęszczających na koncerty zmniejsza się do 64%, a niesłuchających w domu do 21% – oraz przynależności do grupy społeczno-zawodowej – udział w koncertach deklaruje tylko 5% rolników, 6% średniego personelu, techników i rencistów oraz 7% robotników niewykwalifikowanych, i aż 41% kadry kierowniczej i specjalistów z wyższym wykształceniem. Do słuchania w domu najrzadziej przyznają się robotnicy niewykwalifikowani – 39%, a najczęściej przedstawiciele kadry kierowniczej i specjalistów z wyższym wykształceniem – 80% respondentów. Można zauważyć także pewną zależność wyników ankiety od płci badanych – nieco więcej kobiet niż mężczyzn słucha muzyki poważnej, zarówno w domu, jak i „na żywo” – oraz miejsca zamieszkania – im mniejsze miasto, tym mniej osób chodzi na koncerty (ta prawidłowość nie dotyczy mieszkańców wsi, którzy deklarują obecność na koncertach na poziomie mieszkańców miast liczących od 20.000 do 99.000 mieszkańców), a im mniejsza miejscowość w ogóle, tym mniej osób słucha muzyki w domu.

Nie obserwuje się znaczącego wpływu innych parametrów, takich jak wiek, poglądy polityczne (choć zwolennicy lewicy deklarują częstszy udział w koncertach „na żywo” niż osoby deklarujące poglądy centrowe oraz prawicowe), udział w praktykach religijnych (jedynie osoby najaktywniejsze religijne są także częstszymi odbiorcami muzyki poważnej) oraz ocena własnych warunków materialnych. Także sytuacja materialna respondentów nie odbija się na częstości słuchania muzyki poważnej, poza odnotowanym większym odsetkiem odbiorców wśród najlepiej zarabiających.

ZOBACZ: Wyniki badania na temat znajomości Andrzeja Panufnika oraz częstości słuchania muzyki poważnej - plik PDF

Centrum Badania Opinii Społecznej

Internauci 2013, czerwiec 2013 (BS/75/2013; opracował Michał Feliksiak)

Centrum Badania Opinii Społecznej regularnie od 2002 roku bada aktywność Polaków w internecie.

Z omawianych badań wynika, że z roku na rok zwiększa się w Polsce rola internetu jako kanału transmisji materiałów audiowizualnych, w tym telewizji, filmów i seriali. Jak wiadomo, pewną (niewyodrębnioną w badaniu) część tych treści stanowią również materiały muzyczne. Prawie połowa użytkowników internetu (45%, czyli 27% ogółu ankietowanych) zadeklarowała, że w miesiącu poprzedzającym badanie oglądała w sieci materiały audiowizualne. Odsetek widzów zmniejsza się wyraźnie wraz z wiekiem (od 80% najmłodszych użytkowników do 22% internautów w wieku 55 i więcej lat).

Ankietowani nieco rzadziej pobierają z internetu bezpłatne programy, muzykę i filmy. Podobnie jak w poprzednim roku, tego rodzaju aktywność deklaruje jedna trzecia internautów (34%), czyli 20% ogółu badanych, i tak, jak w przypadku oglądania, im młodsi internauci, tym częściej ściągają pliki. Z kolei do słuchania radia przez internet przyznaje się, podobnie jak w poprzednich latach, nieco ponad jedna trzecia użytkowników internetu (34%), czyli jedna piąta ogółu dorosłych (21%). 21% ankietowanych użytkowników internetu, co stanowi 13% ogółu badanych, w ciągu miesiąca poprzedzającego badanie zamieściło w internecie zrobione przez siebie zdjęcia lub filmy.

Jeśli chodzi o zakupy internetowe, respondenci najczęściej kupują odzież, obuwie, sprzęt elektroniczny i artykuły motoryzacyjne. Rzadziej nabywane artykuły to książki, kosmetyki, zabawki i artykuły dziecięce oraz sprzęt sportowy. Dopiero w następnej, jeszcze bardziej sporadycznie kupowanej grupie, obok biletów na samolot, pociąg lub autobus, programów i gier komputerowych oraz dostępu do usług lub treści online, znajdujemy muzykę i filmy (4% użytkowników internetu, czyli 2% ogółu dorosłych). Najrzadziej nabywanymi dobrami w 2013 roku były leki i artykuły spożywcze.

Już od kilku lat obserwujemy coraz większą rolę portali społecznościowych. Konto w co najmniej jednym z nich posiada około jedna trzecia dorosłych Polaków. Ta wielkość nie zmienia się znacząco od kilku lat. W badaniu z 2013 roku zarejestrowani użytkownicy stanowili 36% ankietowanych, czyli 60% internautów. Podobnie jak w przypadku innych aktywności w internecie, ich liczba jest uzależniona od wieku – konto w przynajmniej jednym portalu posiada od 90% respondentów wieku 18-24 lata do 19% ankietowanych powyżej 65. roku życia. Warto zauważyć, że poza pełnieniem funkcji towarzyskich, związanych z kontaktowaniem się ze znajomymi i poznawaniem nowych osób (ten rodzaj wykorzystania portali deklaruje 50% internautów), służą one coraz częściej do zasięgania informacji czy zapoznawania się z materiałami rozrywkowymi i kulturalnymi.

39% internautów korzysta z portali społecznościowych, żeby słuchać muzyki, oglądać zdjęcia i filmy lub czytać teksty, a prawie jedna czwarta (24%) jako cel wskazuje zamieszczanie takich materiałów.

Źródło: http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2013/K_075_13.PDF

Aktywności i doświadczenia Polaków w 2013 roku, luty 2014 (nr 17/2014; opracowali Michał Feliksiak i Katarzyna Kowalczuk)

Z badania przeprowadzonego w lutym 2014 roku przez CBOS wynika, że w 2013 roku 37% Polaków uczestniczyło w koncercie. Stanowi to taki sam odsetek, jak w roku ubiegłym i nieco wyższy niż w roku 2012 (34%). Ponad jedna piąta Polaków była na kilku koncertach (22%), jednego koncertu wysłuchało w 2013 roku 12% respondentów, a tylko 3% pytanych było na koncercie wiele razy.

Źródło: http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2014/K_017_14.PDF

MillwardBrown

Spędzanie wolnego czasu

W 2013 roku, tak jak w latach ubiegłych, MillwardBrown (przedtem MillwardBrown SMG/KRC) przeprowadził badanie Target Group Index, dotyczące form spędzania wolnego czasu przez Polaków. 30,24% Polaków zadeklarowało, że w okresie od stycznia do grudnia 2013 roku słuchało muzyki w wolnym czasie. Odsetek ten z roku na rok nieznacznie spada – od lipca 2011 do czerwca 2012 roku 31,90% Polaków spędzało czas wolny słuchając muzyki, od lipca 2010 do czerwca 2012 roku – 32,88%, a od lipca 2012 do marca 2013 roku – 31,75%.

Źródło: Projekt Millward Brown, TGI

Millward Brown dla portalu Wirtualnemedia.pl

Raport Radio Track

Z raportu dowiadujemy się, że w okresie od maja do lipca 2013 średnio 22,42 mln Polaków słuchało radia w ciągu doby, a 28,44 mln osób na przestrzeni tygodnia. Najwyższa słuchalność przypadała na godziny poranne (od 9.00 do 10.00) ze średnią godzinową liczbą słuchaczy na poziomie 9,23 milionów osób. Niewiele niższą słuchalność (prawie 9 mln osób) zanotowano w godzinach 8.00-9.00 i 10.00-13.00, po południu słuchalność sukcesywnie spada.

Źródło: http://www.zpav.pl/aktualnosci.php?idaktualnosci=656; www.wirtualnemedia.pl 

ARC Rynek i Opinia

Po kulturę na piknik, maj 2013 (Sponsoring Monitor 2013)

Z badania, przeprowadzonego metodą bezpośrednich wywiadów kwestionariuszowych wspomaganych komputerowo, wynika, że większość Polaków nie interesuje się kulturą i sztuką. Tylko 26% ankietowanych zadeklarowało zainteresowanie tymi dziedzinami. Podobne wyniki zanotowano w zeszłych latach (zob. tabela poniżej).

Najbardziej popularne wśród polskich odbiorców wydarzenia kulturalno-rozrywkowe to ogólnodostępne imprezy o charakterze rozrywkowym i towarzyskim, takie jak pikniki, festyny, projekcje filmowe, imprezy taneczne (w tym dyskoteki), koncerty muzyki popularnej i programy telewizyjne typu „talent show”.

Źródło: http://www.arc.com.pl/po_kulture_na_piknik-41999487-pl.html

Janusz Czapiński, Tomasz Panek (red.)
Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa 2013

Diagnoza społeczna 2013. Warunki i jakość życia Polaków

Opublikowana w 2013 roku Diagnoza stanowi siódmy pomiar jakości życia w Polsce; pierwsze badanie odbyło się w 2000 roku. W obecnym badaniu znacznie zwiększona została wielkość próby (z 6625 respondentów w 2000 roku do 26307 w 2013 roku) i zakres tematyczny kwestionariuszy. Przedstawiciele prawie 78% gospodarstw ocenili, że poziom zaspokojenia ich potrzeb związanych z kulturą, w ostatnich dwóch latach nie zmienił się, prawie 18 proc. gospodarstw jest zdania, że sytuacja pogorszyła się, a tylko niecałe 5 proc., że uległa poprawie. Odsetek gospodarstw domowych negatywnie oceniających zmiany zaspokojenia swoich potrzeb związanych z kulturą wzrósł znacząco (o prawie 2 p.p.) w ciągu ostatnich 2 lat.

W marcu 2013 roku 17% badanych gospodarstw domowych zadeklarowało rezygnację z wyjścia do teatru, opery, operetki, filharmonii i na koncert z powodów finansowych w ciągu ostatniego roku, co stanowi zbliżony odsetek do tego sprzed 2 lat – 16,6%, jednak na przestrzeni ostatnich 6 lat widoczny jest niewielki spadek odsetka gospodarstw odczuwających trudności finansowe w korzystaniu z wybranych form uczestnictwa w kulturze. Jak czytamy w Diagnozie...:

„Zdecydowanie najwyższy odsetek zmuszonych do rezygnacji z korzystania z wybranych form uczestnictwa w kulturze charakteryzował w 2013 r. grupę gospodarstw najuboższych, utrzymujących się z niezarobkowych źródeł oraz gospodarstw rencistów (odpowiednio nawet prawie 54 oraz ponad 45 proc. w przypadku teatru, opery, operetki, filharmonii lub koncertu), a najmniejszy (niecałe 19 proc.) gospodarstw pracujących na własny rachunek. Wśród grup gospodarstw domowych wyróżnionych ze względu na typ najczęściej musiały rezygnować z wybranych form uczestnictwa w kulturze gospodarstwa rodzin niepełnych oraz wielodzietnych, w których częstość rezygnacji z tych form uczestnictwa w kulturze przekraczała nawet 40 proc.”

Większy odsetek rezygnacji odnotowano również w gospodarstwach z bezrobotnymi, wśród mieszkańców największych miast, a spośród województw – w lubelskim, wielkopolskim, podkarpackim oraz warmińsko-mazurskim.

Z badania dowiadujemy się również, że w co szóstym (16,1%) gospodarstwie domowym w Polsce jest co najmniej jeden instrument muzyczny, jednak w ponad ¼ z nich nie jest używany.

Diagnoza... porusza także kwestię dostępu do kultury i informacji o wydarzeniach kulturalnych za pomocą internetu. Jak można się domyślić, użytkownicy internetu są o wiele bardziej  aktywnymi uczestnikami kultury, niż osoby, które z tego medium nie korzystają. Ten problem ma duże znaczenie w przypadku ludzi starszych, którzy w mniejszym stopniu korzystają z internetu niż młodsi, w wyniku czego mają utrudnione możliwości funkcjonowania w niektórych sferach, w tym w kulturze. Jest to jedna (choć nie jedyna) z przyczyn, które powodują, że seniorzy dużo rzadziej od osób młodszych bywają w kinie, teatrze lub na koncercie (bez zróżnicowania ze względu na płeć i wykształcenie).

Źródło: Diagnoza społeczna 2013. Warunki i jakość życia Polaków, red. Janusz Czapiński, Tomasz Panek, (in:) Contemporary Economics, Quarterly of University of Finance and Management in Warsaw, Volume 7, Special Issue, Sept. 2013, rada Monitoringu Społecznego, Warszawa, www.diagnoza.com - dostęp 18.07.2014.

Interaktywny Instytut Badań Rynkowych dla serwisu internetowego NuPlays

Sieciowa rewolucja czyli jak konsumujemy muzykę. Raport NuPlays na temat polskiego rynku muzycznego

Przeprowadzone w grudniu 2013 roku badanie z wykorzystaniem ankiety internetowej, które objęło 800 osób w wieku 15-50 lat wykazało, że już prawie połowa Polaków słucha muzyki tylko z internetu.

57% badanych nie kupuje płyt CD, a internet jest głównym źródłem pozyskiwania nagrań muzycznych dla 42% respondentów (dla jednej trzeciej tej grupy – źródłem wyłącznie darmowym).

W przeprowadzonym badaniu wyraźnie uwidoczniła się różnica pokoleniowa w omawianej kwestii – osoby przed 30. rokiem życia korzystają głównie z internetu i nowych technologii, a osoby starsze preferują nośniki fizyczne, przede wszystkim CD, ale także płyty winylowe (ponad 5% wszystkich uczestników badania). Osoby w wieku 35-50 lat częściej płacą za muzykę, a połowa z nich kupuje tradycyjne nośniki w stacjonarnych i internetowych sklepach muzycznych. Niemal jedna piąta badanych (17%) korzysta z serwisów streamingowych, ale tylko 2% wszystkich respondentów w ramach  abonamentu wykupionego w serwisie.

Nasi rodacy przeznaczają coraz więcej pieniędzy na uczestnictwo w koncertach. Prawie 20% badanych deklaruje kupowanie biletów na imprezy muzyczne na żywo, a jedna trzecia z nich (32%) wydaje na bilety co najmniej 100 zł miesięcznie.

Źródło: www.nuplays.pl

Opracowała: Aleksandra Jagiełło-Skupińska