Jazz w Polsce w roku 2015
W roku 2015 miały miejsce kolejne odsłony tzw. trzeciego nurtu – łączenia jazzu z muzyką klasyczną. Trwała fascynacja polskich jazzmanów ojczystym folklorem.
W kwietniu 2015 roku odbyło się amerykańskie prawykonanie suity Charlesa Lloyda Wild Man Dance w ślad za premierą płyty pod tymże tytułem, wydanej przez wytwórnię Blue Note. Utwór ten Lloyd skomponował w 2013 roku na zamówienie Piotra Turkiewicza, dyrektora wrocławskiego festiwalu „Jazztopad”. Jego amerykański sukces jest zarazem sukcesem polskim, i to bezprecedensowym. Suitę otwiera utwór – ukłon w stronę Wrocławia – Flying over the Odra Valley (Latając nad doliną Odry). Dzięki operatywności Turkiewicza Maciej Obara i jego International Quartet wystąpili w Lincoln Center w Nowym Jorku oraz na festiwalach w Ottawie, Vancouver i Edmonton (Kanada).
Wielkim wydarzeniem było wykonanie poematu symfonicznego Wayne’a Shortera w nowo otwartej w Katowicach (w 80-lecie NOSPR) wspaniałej siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia. W koncercie zorganizowanym w ramach bielsko-bialskiej „Zadymki Jazzowej” obok kwartetu mistrza Shortera wystąpiła NOSPR pod dyrekcją Clarka Rundella. Złożony z trzech części – Pegasus, Prometheus Unbound, Gaia – poemat jest jednym z najbardziej udanych przykładów współczesnego III nurtu.
Na zamówienie wojewody lubuskiego Adam Bałdych skomponował utwór na 70. rocznicę przyłączenia Ziem Zachodnich i Północnych do Polski.
Bogaty był program jubileuszowego, 45. festiwalu Old Jazz Meeting „Złota Tarka” 2015 w Iławie. 50-lece istnienia celebrował tam zespół Old Timers. W koncercie Kraków dla Iławy wystąpiły trzy zespoły krakowskie: Old Metropolitan Band, Beale Street Band i Jazz Band Ball Orchestra (na trąbce w miejsce zmarłego Jana Kudyka - Michał Bylica). Dyrektor festiwalu Wojciech Kamiński zaprosił też zespoły tradycyjne z Anglii, Francji i Niemiec. Złote Tarki zdobyli wokalistka Magdalena Howorska z Warszawy i RB Dixie Five ze Zbylitowskiej Góry, wsi (!) w powiecie tarnowskim.
Na Baszta Jazz Festival w Czchowie o nagrodę Złotej Baszty walczyli tradycjonaliści. W 2015 roku Międzynarodowe Festiwale Jazzu Tradycyjnego odbyły się w Rybniku i Częstochowie, w tej ostatniej jak zwykle pod nazwą „Hot Jazz Spring”. Letni Festiwal Jazzu Tradycyjnego gościł na Rynku w Tarnowie. 7. Old Jazz Fest w Poznaniu zorganizował lokalny zespół Dixie Company.
W 2015 roku jubileusz 60-lecia obchodziły krakowskie „Zaduszki Jazzowe”, opromienione grą Carli Bley, Oregonu, Johna Scofielda i Joe Lovano. 30-lecie świętował zespół Walk Away i jego lider Krzysztof Zawadzki. 35-lecie obchodził festiwal „Rawa Blues” w Katowicach, a jego twórca Ireneusz Dudek – 50-lecie swej gry na harmonijce ustnej. Five O’Clock Orchestra pod dyrekcją Tadeusza Erhardta Orgielewskiego obchodziła swe 45-lecie. W 2015 roku przypadało także 50-lecie periodyku „Jazz Forum”; z tej okazji zorganizowano wystawę pięćdziesięciu okładek pisma, zaprojektowanych przez Rafała Olbińskiego.
Na 4. Jazz Art Festival w Katowicach ton nadawały gwiazdy amerykańskie: wokalistka Stacey Kent oraz saksofoniści James Carter i Joe Lovano. Podobnie było na Warsaw Summer Jazz Days, gdzie zagrali Ambrose Akinmusire, Carter, Bill Laswell, Vijay Iyer, Jason Marsalis, Brad Mehldau. Na 5. Enter Music Festival wystawiono dwa spektakle muzyczne: Bal w Operze Juliana Tuwima z muzyką dyrektora festiwalu Leszka Możdżera i Białoszewski 44 z muzyką Mateusza Pospieszalskiego. W Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie odbył się 7. Festiwal Muzyki Filmowej Krzysztofa Komedy. Festiwal „Solidarity of Arts” w Gdańsku przebiegał pod hasłem Swing+ z udziałem artystów amerykańskich: Patti Austin, Kurta Ellinga i grupy New York Voices oraz trzech big bandów z Niemiec, Anglii i Szwecji, a także artystów polskich. Na Komeda Jazz Festival z New York Collective śpiewała Ewa Uryga – „polska królowa soulu i gospel”. W różnych miastach Górnego Śląska odbyły się koncerty w festiwalowym cyklu „Muzyka Improwizowana – JaZZ & Beyond”, z udziałem grupy Oregon oraz kwintetów Petera Evansa i Dave’a Douglasa (USA). W Gdańsku na festiwalu „Jazz Jantar” zaśpiewała po raz pierwszy w Polsce nowa gwiazda wokalistyki z USA – Cecile McLorin Salvant. Podczas Gdańskich Nocy Jazsowych wystąpiło duo Adam Pierończyk & Mirosław Vitous (Słowacja – USA). Pod dyrekcją Pierończyka odbył się też kolejny Sopot Jazz Festival, na którym Nikola Kołodziejczyk przedstawił nową próbę łączenia muzyki dawnej z jazzem: premierową suitę Barok progresywny (pod takim tytułem ukazała się także druga z kolei płyta Kołodziejczyka).
Z mnogości innych festiwali odnotowałem jeszcze: 15. Jazz Od Nowa Festival w Toruniu, 9. Jazzowe Spotkania Filmowe w Warszawie, „Erę Jazzu” w Poznaniu (z udziałem Stacey Kent, Ralpha Townera, Pauli Morelenbaum i innych gwiazd), 2. Singer Jazz Festival, wreszcie nowy festiwal „Głosy o zmroku” w Warszawie.
Z powodu długów Polskiego Stowarzyszenia Jazzowego komornik zajął znak firmowy „Jazz Jamboree” i po raz pierwszy od 57 lat nie mógł on być użyty jako nazwa festiwalu. Zastąpiono go nazwą „Jazz 2015”, nawiązującą do nazwy „Jazz ’58” z 1958 roku.
Krystian Brodacki
2016-08-02