Muzyka inspirowana folklorem

Polskie tańce narodowe – mazur, kujawiak, oberek – były inspiracją dla wielu kompozytorów, także po Chopinie (np. Wieniawski, Zarzycki, Szymanowski).

Po II wojnie światowej w okresie PRL pod presją ideologii każdy z kompozytorów musiał interesować się muzyką ludową i korzystać z tego materiału. Powstało szereg kompozycji, czasem słabych, ale często wartościowych – jak Mała suita Witolda Lutosławskiego, utwory Stanisława Wiechowicza, Grażyny Bacewiczówny, Tadeusza Szeligowskego, Tadeusza Bairda, Włodzimierza Kotońskiego. W latach 1970–1990 bez przymusu politycznego niewielu kompozytorów pozostało przy muzyce ludowej jako źródle inspiracji. Korzystając z ludowych tematów komponowali m.in.: Wojciech Kilar (Orawa, Krzesany), Edward Pałłasz, Bronisław Kazimierz Przybylski, Henryk Mikołaj Górecki, Piotr Moss, Zygmunt Krauze, Jan Krenz. Ich utwory tylko w pewnym stopniu nawiązują do ludowej tradycji, czasem poprzez cytaty melodii czy pieśni, czasem przez strukturę rytmiczną i motywy rytmiczne oraz skalę (Kilar, Górecki). Czasem pojawiały się próby przekazania ludowych treści nowymi środkami (Z. Krauze Idyll, Aus aller Welt stammende). 

Polska muzyka ludowa z racji swojej struktury (modalne skale w pieśniach, rytmika mazurkowa, w przeważającej części Polski muzyka jednogłosowa) jest materiałem trudnym do opracowania. Ale kiedy sięga po nią prawdziwie wielki talent kompozytorski, powstają arcydzieła (Szymanowski, Lutosławski, Górecki, Kilar). Dziś jednak nie ma wielkich dokonań w tej dziedzinie.

 

 

 

Maria Baliszewska Muzyka ludowa - od tradycyjnej do folkowej. Wykonawstwo,
w: Raport o stanie muzyki polskiej, Warszawa 2011

Kategorie

Finansowanie Muzyka klasyczna